Amsterdam, 10 juni 2021 - De EU en de Griekse regering bouwen nieuwe opvangcentra op de Griekse eilanden, die grote gelijkenissen vertonen met kamp Moria dat in september 2020 volledig afbrandde. Het is de bedoeling dat op afgelegen locaties mensen worden gehuisvest in zeecontainers, omgeven door prikkeldraad, met een gecontroleerde in- en uitgang. De EU en de Griekse regering investeren hiermee in een crisis die al jarenlang de gezondheid, het welzijn en de veiligheid van asielzoekers, vluchtelingen en migranten in gevaar brengt. Dit wordt onderschreven in een nieuw rapport van Artsen zonder Grenzen: ‘Constructing Crisis at Europe’s Borders’.
De EU en de Griekse overheid geven miljoenen euro's uit om deze zogenoemde MPRICs (Multi-Purpose Reception and Identification Centres) te financieren. Zo wordt er momenteel op Samos de laatste hand gelegd aan een nieuw opvangcentrum (MPRIC), op een afgelegen en onbeschutte locatie. Op vier andere eilanden wordt ook aan dergelijke centra gewerkt.
Deze mensonterende plekken stellen kwetsbare mensen bloot aan gevaar en zorgen in toenemende mate voor lichamelijke en geestelijke gezondheidsklachten. Artsen zonder Grenzen roept de Europese Commissie, de EU-lidstaten en Griekenland daarom op om de bouw hiervan te stoppen en een einde te maken aan dit schadelijke beleid.
In het nieuwe rapport ‘Constructing Crisis at Europe's Borders’ (zie bijlage) maakt Artsen zonder Grenzen de balans op van vijf jaar medische noodhulp op de Griekse eilanden. De analyse is gebaseerd op documentatie en medische gegevens van AzG-projecten op Lesbos, Samos en Chios, evenals getuigenissen van patiënten en personeel.
Het rapport laat zien hoe het EU-migratiebeleid de gezondheid, het welzijn en de veiligheid van mensen die vastzitten op de Griekse eilanden in gevaar brengt. Zo heeft AzG in 2019 en 2020 op Chios, Lesbos en Samos 1369 patiënten met psychische klachten behandeld. Veel van hen hadden ernstige psychische klachten, zoals posttraumatische stressstoornis (PTSS) en depressie. Meer dan 180 patiënten hebben zichzelf verwond of een poging gedaan tot zelfdoding. Twee derde van hen was kind, waarvan de jongste zes jaar.
“Al meer dan vijf jaar wordt er een EU-beleid gevoerd om mensen in bedwang te houden en asielaanvragen te verwerken in zogenoemde hotspots. Dit heeft tot een ongekende crisis en enorm menselijk lijden geleid”, zegt Reem Mussa, humanitair adviseur AzG en een van de auteurs van het rapport. “Dit hotspot-systeem is niet alleen ontworpen om asielaanvragen te verwerken, maar ook om anderen af te schrikken die veiligheid zoeken in Europa. Maar het is nog niet te laat voor medeleven en gezond verstand. De EU en haar lidstaten moeten een einde maken aan het huidige inperkingsbeleid ten aanzien van vluchtelingen die aankomen in Europa. Deze mensen moeten toegang krijgen tot medische hulp, bescherming en zo snel mogelijk herplaatst worden naar veilige opvangplekken, zodat de integratie in gemeenschappen in heel Europa goed kan verlopen.”