Ernstige psychische klachten bij vluchtelingen en migranten door gedwongen detentie in Letland

Amsterdam, 21 november 2022 – Artsen zonder Grenzen constateert dat vluchtelingen en migranten in Letse detentiecentra ernstige psychische klachten hebben doordat zij onvrijwillig worden vastgehouden. Dit zien teams van AzG sinds juli van dit jaar bij onder meer kinderen, zwangere vrouwen en slachtoffers van marteling en seksueel geweld. De organisatie roept de Letse autoriteiten op om onmiddellijk een einde te maken aan de gedwongen detentie van vluchtelingen en migranten. Deze kwetsbare mensen moeten worden overgebracht naar een veilige plek.  

Momenteel worden er door de nationale grensbewaking ongeveer 50 mensen vastgehouden in detentiecentrum Mucenieki (vlakbij Riga) en bij de grens met Belarus in Daugavpils. Beide locaties staan onder cameratoezicht, wat veel impact heeft op de privacy. Bij aankomst neemt de grensbewaking alle mobiele telefoons in beslag, waardoor de mensen worden afgesloten van de buitenwereld en geen contact meer met familie en vrienden hebben. Hierdoor verslechtert hun mentale gezondheid sterk. “Onze teams zien veel stress, angst en het verlies van eigenwaarde bij de gedetineerde mannen, vrouwen en kinderen. Dit kan leiden tot zelfmutilatie en (pogingen) tot zelfmoord. Veel van hen zijn al getraumatiseerd doordat ze hun eigen land zijn ontvlucht vanwege oorlog of andere crisissituaties. De omstandigheden in de Letse detentiecentra zorgen er vervolgens voor dat ze nog meer getraumatiseerd raken. De mensen begrijpen niet waarom en tot wanneer ze worden vastgehouden, sommigen zitten al acht maanden vast. Hun leven is een nachtmerrie. Daarom moeten ze zo snel mogelijk worden overgebracht naar een veilige plek,” zegt Georgina Brown, projectcoördinator voor Artsen zonder Grenzen in Letland en Litouwen. 

Schadelijke gevolgen voor kinderen

Artsen zonder Grenzen vreest ook dat de detentie schadelijke gevolgen zal hebben voor de psychische ontwikkeling en het welzijn van de kinderen in de centra. “Kinderen die gevangen worden gehouden gaan niet naar school en kunnen niet spelen, zoals gewone kinderen dat wel doen. Maar beiden zijn essentieel voor een goede ontwikkeling. Ook nemen kinderen indirect de stress over die hun ouders voelen”, zegt Heidi Berg, psycholoog bij Artsen zonder Grenzen. 

Pushbacks en geweld 

Vluchtelingen en migranten uit Irak, Congo, Afghanistan, Syrië en Kameroen proberen via Belarus landen als Letland, Polen en Litouwen te bereiken. Letse grenswachten stuurden, vaak met geweld, 6.800 mensen terug tussen augustus 2021 en augustus 2022. Sinds augustus 2021 werden 148 mensen toegelaten in Letland.