AzG stopt met reddingsschip Geo Barents op de Middellandse Zee

Rome, 13 december 2024 - Artsen zonder Grenzen (AzG) stopt met reddingswerk met het schip de Geo Barents op de Middellandse Zee. Het schip was sinds juni 2021 operationeel. AzG is op zoek naar een reddingsschip dat makkelijker kan worden ingezet onder de huidige strenge Italiaanse regelgeving. De organisatie is voornemens het werk op de Middellandse Zee, een van de gevaarlijkste migratieroutes ter wereld, te hervatten. 

De huidige Italiaanse wetgeving belemmert reddingsschepen op allerlei manieren: schepen zijn bijvoorbeeld verplicht om na iedere reddingsoperatie onmiddellijk terug te keren naar een haven. Ook wijzen de autoriteiten vaak verafgelegen havens aan, waardoor de reis veel langer is. Bovendien worden schepen vaak langere tijd vastgehouden in de haven. 

 
160 dagen niet uitvaren 
In de afgelopen twee jaar kon het AzG-schip de Geo Barents 160 dagen niet uitvaren door vier sancties van de Italiaanse autoriteiten. Deze strafmaatregelen zijn een gevolg van het Piantedosi-decreet, een wet die begin 2023 door de Italiaanse regering werd ingevoerd. In december 2024 werden deze sancties nog verder aangescherpt, waardoor het voor de Italiaanse autoriteiten makkelijker is om humanitaire schepen in beslag te nemen. 

Sinds de invoering van dit decreet heeft de Geo Barentsbij elkaar een half jaar besteed aan het varen naar verre havens, tijd die ten koste gaat van het helpen van mensen in nood. In juni 2023 moest het schip ruim 1.000 kilometer varen naar La Spezia om slechts 13 geredde mensen van boord te laten gaan. Terwijl er andere havens waren die veel dichterbij waren. 

Gebrek aan respect voor mensenlevens 
“De wetten en het beleid van Italië tonen een schrijnend gebrek aan respect voor het leven van mensen die de Middellandse Zee oversteken,” zegt Margot Bernard, projectcoördinator bij AzG. “Op het dek van de Geo Barents zijn tienduizenden verhalen van hoop en verdriet samengekomen. Baby’s hebben hier hun eerste stapjes gezet, terwijl anderen afscheid namen van geliefden. Wanneer Europees beleid zoveel leed veroorzaakt en levens kost, voelen wij ons verplicht door te gaan.” 

AzG benadrukt dat de organisatie zich blijft inzetten voor mensen op migratieroutes, vooral voor degenen die de gevaarlijke reis over de Middellandse Zee maken. Sinds 2014 zijn meer dan 31.000 mensen op deze route omgekomen of vermist geraakt. Het huidige schip wordt in 2025 vervangen door een beter geschikt alternatief, zodat AzG haar reddingsmissie kan voortzetten onder de uitdagende omstandigheden. 

- AzG heeft sinds 2015 gewerkt op acht verschillende schepen, alleen of samen met andere ngo’s, en meer dan 94.000 mensen gered. 

- Sinds juni 2021 heeft AzG met de Geo Barents 190 reddingsoperaties uitgevoerd, waarbij 12.675 mensen werden gered. Ook werden de lichamen van 24 mensen geborgen en assisteerde het team bij de bevalling van één baby. 

- In de afgelopen twee jaar heeft AzG beroep aangetekend tegen sancties en verre havenpraktijken. Dit leidde tot twee succesvolle opschortingen van 60-dagen-detentiebevelen. 

- AzG en andere ngo’s hebben vijf klachten ingediend bij de Europese Commissie tegen de Italiaanse beperkingen, maar tot op heden is er geen actie ondernomen door de EU.