Artsen zonder Grenzen stopt tijdelijk met noodhulp in detentiecentra Libië

Levensomstandigheden en systematisch geweld onacceptabel 

Amsterdam, 23 juni 2021 - Artsen zonder Grenzen stopt tijdelijk haar werkzaamheden in twee detentiecentra in de Libische hoofdstad Tripoli. De omstandigheden waar migranten en vluchtelingen in worden vastgehouden zijn onacceptabel. De centra zijn overvol en er wordt systematisch geweld gebruikt tegen de mensen. Artsen zonder Grenzen maakt zich ook zorgen om de veiligheid van de eigen medewerkers. De organisatie roept de EU wederom op om de mensen die vastzitten in Libië direct te evacueren naar een veilige plaats.  

Het geweld in de overvolle detentiecentra is toegenomen omdat de Libische kustwacht steeds meer migranten, vluchtelingen en asielzoekers terugstuurt naar Libië bij hun poging de Middellandse Zee over te steken. De Libische kustwacht wordt door de EU getraind en gedeeltelijk gefinancierd. Dit jaar zijn er al 14.000 mensen op zee onderschept en gedwongen vastgezet door de Libische kustwacht. Dit zijn er meer dan in heel 2020.  

Overvolle detentiecentra 

Als gevolg van het terugsturen van migranten, vluchtelingen en asielzoekers zijn de detentiecentra overvol en de levensomstandigheden nog slechter. Zo is er een gebrek aan goede ventilatie en is er geen natuurlijk licht. Er is sprake van seksueel geweld en misbruik. Mensen worden in kleine ruimtes gepropt, soms wel met vier personen op een vierkante meter. Ze hebben geen constante toegang tot water en hygiënische voorzieningen en krijgen vaak maar een of twee maaltijden per dag. Door deze ondervoeding kunnen sommige vrouwen geen borstvoeding meer geven. Een vrouw was zo wanhopig dat ze haar vijf dagen oude baby vast voedsel probeerde te geven zodat hij niet zou verhongeren. 

“De omstandigheden in de detentiecentra zijn zo enorm gewelddadig dat wij ons genoodzaakt voelen om er tijdelijk te vertrekken. En dat is een enorm moeilijke beslissing geweest. Maar het geweld tegen de mensen die vastzitten neemt alsmaar toe. Ook ons eigen personeel voelt zich niet veilig meer in deze inhumane plek. Daarom heeft Artsen zonder Grenzen besloten dat we geen humanitaire en medische zorg meer bieden, totdat het geweld stopt en de omstandigheden verbeteren”, aldus Beatrice Lau, landencoördinator Libië voor Artsen zonder Grenzen. 

Mishandelingen door bewakers 

Op 17 juni was Artsen zonder Grenzen in detentiecentrum Al-Mabani getuige van mishandelingen van migranten en vluchtelingen door bewakers. Zo zagen medewerkers van de organisatie hoe bewakers mensen in elkaar sloegen terwijl zij juist op weg waren naar een doktersbezoek. Ook kreeg Artsen zonder Grenzen ooggetuigenverslagen van grote spanningen in de nacht van 16 juni die resulteerden in massaal geweld. Zowel migranten en vluchtelingen als bewakers raakten gewond. Artsen zonder Grenzen behandelde 19 mensen aan hun verwondingen, zoals botbreuken, snijwonden en schaafwonden. Een minderjarige patiënt kon niet lopen omdat bewakers hem ernstig hadden verwond aan zijn enkels.  

Oproep tot evacuatie 

Artsen zonder Grenzen wil dat het geweld stopt en de levensomstandigheden in de detentiecentra verbeteren. Ook roept de noodhulporganisatie de EU wederom op om de mensen die vastzitten in Libië direct te evacueren naar een veilige plaats waar zij een menswaardig leven kunnen opbouwen. “De Libische kustwacht moet ophouden met mensen gedwongen terug te brengen naar de detentiecentra in Libië. Het geweld in detentiecentra moet stoppen en al degenen die vastzitten in deze onmenselijke omstandigheden moeten worden vrijgelaten", zegt Ellen van der Velden, operationeel manager bij Artsen zonder Grenzen. 

Artsen zonder Grenzen in Libië 

Artsen zonder Grenzen werkt sinds 2016 in de Libische detentiecentra en geeft daar basisgezondheidszorg en psychosociale ondersteuning. De organisatie verwijst ook patiënten die specialistische zorg nodig hebben door naar ziekenhuizen in heel Libië.In de eerste helft van 2021 verleenden AzG-teams in detentiecentra in Tripoli medische zorg aan 8.920 patiënten, voerden 9.248 medische consultaties uit en verwezen 405 patiënten door naar ziekenhuizen in de hele stad.