Duizenden vluchtelingen en migranten jaarlijks slachtoffer van samenwerking EU & Libië

Amsterdam, 20 juni 2022 - De samenwerking tussen de EU en de Libische autoriteiten bij het onderscheppen van migranten en vluchtelingen op de Middellandse Zee zorgt jaarlijks voor duizenden slachtoffers van o.a. slavernij, dwangarbeid, mishandeling, marteling en mensenhandel. Dat blijkt uit een vandaag verschenen rapport van Artsen zonder Grenzen, 'Out of Libya'. Na onderschepping op zee worden deze mensen gedwongen teruggebracht naar het onveilige Libië en daar in mensonterende gevangenkampen gezet. AzG roept Nederland en de EU op om deze samenwerking te herzien en kwetsbare vluchtelingen een uitweg te bieden. Dat kan door bestaande hervestigingsprogramma’s te verbeteren en door alternatieve, veilige evacuatieroutes te creëren. 

Judith Sargentini, directeur voor Artsen zonder Grenzen Nederland: “De EU heeft jarenlang de Libische kustwacht gefinancierd en de gedwongen terugkeer naar Libië aangemoedigd van vluchtelingen die op de Middellandse Zee zijn onderschept. De EU heeft daarom de verantwoordelijkheid om deze slachtoffers alsnog bescherming te bieden.”  

Martelingen in pakhuizen 

Het rapport 'Out of Libya' schetst een pijnlijk beeld van de omstandigheden in de gevangenkampen, waar AzG sinds 2016 medische noodhulp verleent. Zo worden honderden vluchtelingen en migranten systematisch vastgehouden en gemarteld in pakhuizen. Familieleden in land van herkomst worden gebeld en geconfronteerd met de martelingen, waarna zij vaak duizenden dollars moeten betalen voor hun vrijlating. Deze martelingen duren soms langer dan een jaar.  

Slavernij, dwangarbeid en seksueel geweld 

Anderen hebben te maken met slavernij en dwangarbeid. In sommige officiële detentiecentra is het een van de belangrijkste manieren om vrijgelaten te worden, door te worden verkocht aan werkgevers die vervolgens gedetineerde migranten laten werken zonder betaling, in ieder geval totdat hun zogenaamde ‘schuld’ is terugbetaald. Vrouwen en meisjes zijn veelal slachtoffer van seksuele slavernij, mensenhandel en verkrachting. Ook worden ze vaak gedwongen tot prostitutie. 

Mensenrechtenschendingen 

Tijdens de Europese Raad op 23 en 24 juni staan internationale migratie-afspraken op de agenda. AzG wil dat de EU voorwaarden stelt aan de Libische autoriteiten, zodat zij de mensenrechten respecteren. Het sluiten van de gevangenkampen is een onvermijdelijke voorwaarde. Onlangs heeft de EU drie nieuwe schepen toegezegd aan de Libische kustwacht, ondanks dat dit waarschijnlijk leidt tot verdere mensenrechtenschendingen. Deze levering betekent bovendien mogelijk een schending van het VN-wapenembargo uit 2011 tegen Libië.  

Op 28 juni overhandigt Artsen zonder Grenzen het rapport 'Out of Libya' aan de Vaste Kamercommissie voor Justitie & Veiligheid van de Tweede Kamer.